Aanleiding
Verkenningp
Onderzoeksvragen
Onderzoeksopzet
Gegevensverzameling
Analyse
Discussie
Presentatie & Implementatie

De onderzoekende docent LO

Waarom moet ik als leraar LO onderzoek doen en dus beschikken over onderzoeksvaardigheden?

De onderzoekscyclus

middle-reuse
1. Aanleiding
2. Verkenning
3. Onderzoeksvragen
4. Onderzoeksopzet
5. Gegevensverzameling
6. Analyse
7. Discussie
8. Presentatie & Implementatie

Welk type onderzoek ga jij doen?

Ontwerponderzoek Handelingsonderzoek Interventieonderzoek

De onderzoekscyclus

Aanleiding uiteenzetten
Verkennen van het onderwerp
Onderzoeksvragen formuleren
Onderzoek opzetten
Gegevens verzamelen
Gegevens analyseren
Resultaten interpreteren en conclusies trekken
Inzichten implementeren en delen

Ethiek

Algemeen

Voordat je met jouw onderzoek start dien je jezelf af te vragen of aspecten van het onderzoek wel ethisch verantwoord zijn. Ethiek verwijst naar de tak van filosofie die zich bezighoudt met de vraag welke gedragingen en activiteiten toelaatbaar zijn en welke niet. Onderzoeksethiek gaat over ‘de correctheid van je gedrag ten opzichte van degenen die het onderwerp zijn van je onderzoek, of de effecten daarvan zullen ondervinden’. Ethisch verantwoord onderzoek is dus onderzoek dat op een eerlijke en verantwoorde manier is uitgevoerd.

Nu zul je jezelf ongetwijfeld een eerlijk en integer persoon vinden….maar ethisch verantwoord onderzoek is niet alleen maar afhankelijk van je eigen waarden en normen. Het is voor een groot deel afhankelijk van gemeenschappelijke opgestelde ‘ethische standaarden’ en wet- en regelgeving. Je kunt in onderzoek dus niet zomaar doen wat je zelf goed vindt, er zijn speciale, vastgestelde regels waar je, ook als onderzoekende docent, verplicht bent je aan te houden.

Om je te helpen om op ethisch verantwoorde wijze onderzoek te doen, zijn er gedragsregels opgesteld voor het doen van onderzoek. Je kunt ze beschouwen als de spelregels bij het doen van onderzoek. Deze gedragsregels zijn beschreven in de ‘Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit’ (2018)  De code beschrijft o.a. de reikwijdte, principes en normen van integer onderzoek. In deze gedragscode zijn vijf belangrijke principes beschreven waar jij je als onderzoeker aan dient te houden;

  1. Eerlijkheid
  2. Zorgvuldigheid
  3. Transparantie
  4. Onafhankelijkheid
  5. Verantwoordelijkheid

Naast deze principes worden in de gedragscode wetenschappelijke integriteit ook meer concrete normen voor goede onderzoekspraktijken beschreven. De normen bepalen waaraan jij je als onderzoeker je in jouw  onderzoek, moet houden. Ze zijn in hoofdzaak geformuleerd per fase van het onderzoek, binnen deze omgeving vormgegeven in de diverse onderdelen van de onderzoekscyclus.

Het is van belang dat deze normen zorgvuldig worden nageleefd want het niet-naleven van de normen kan leiden tot schending van de wetenschappelijke integriteit. In feite overtreed je daarmee de wet en dus kunnen er sancties volgen.

Dit klinkt allemaal heel spannend, maar dat valt allemaal best mee. Want zo ingewikkeld is het niet. Wanneer je vanaf de start van je project of onderzoek actief, binnen alle fasen van de onderzoekscyclus bekijkt of je aan de gedragsregels voldoet dan komt het helemaal goed! Om je daarbij te helpen hebben we per onderdeel van de onderzoekscyclus daarom (indien van toepassing) een tegel rondom de ethische aspecten in die fase van je onderzoek toegevoegd.