In onderstaande kennisclip wordt ingegaan op het begrip ‘plagiaat’ en belangrijker….hoe je voorkomt dat je plagiaat pleegt. Kijken dus!
Bronvermelding en plagiaat
Er zijn speciale regels opgesteld voor het correct citeren (letterlijk overnemen van tekstgedeelten) en parafraseren (iets in eigen woorden weergeven) en het verwijzen naar gebruikte bronnen in tekst. De binnen hogescholen meest gebruikte referentiestijl is die van de American Psychological Association (APA). Maar ook de Chicago en Vancouver referentiestijlen worden veel gebruikt. Indien je het niet zo nauw neemt met deze regels, zou dat tot problemen kunnen leiden. Wanneer je in een onderzoeksverslag tekstgedeelten, redeneringen of gedachten van anderen overneemt zonder de bron te vermelden dan spreekt men over plagiaat. Plagiaat is een schending van het intellectueel eigendom en dat is strafbaar. Daarnaast kan jouw opleiding maatregelen treffen als plagiaat vastgesteld wordt. De meeste opleidingen hebben daarom de beschikking over een plagiaat scanner zoals Ephorus. Dit softwareprogramma helpt plagiaat tegen te gaan en op te sporen. Plagiaat hoeft zeker niet altijd met opzet te gebeuren, het kan ook onbedoeld voorkomen omdat de richtlijnen niet voldoende bekend zijn. Zorg ervoor dat je goed op de hoogte bent van de voor jouw opleiding gewenste richtlijnen voor bronverwijzingen. Zie ook hier voor meer informatie.
Auteursrecht
Auteursrecht is een bepaalde vorm van ‘intellectueel eigendom’. Met intellectueel eigendom bedoelen we dat iemand het eigendom heeft op een creatieve prestatie. Bij het doen van praktijkgericht onderzoek krijg je eigenlijk altijd wel te maken met enige vorm van auteursrecht. Dit zou je kunnen omschrijven als het recht van de maker om een oorspronkelijk werk openbaar te maken en te vermenigvuldigen. Het gaat dan binnen praktijkonderzoek veelal om boeken, artikelen, brochures en foto’s. Foto’s kunnen auteursrechtelijk beschermd zijn. Je mag dus niet zomaar plaatjes of foto’s van internet halen om in jouw onderzoeksverslag of -presentatie te verwerken. Indien je niet weet wie het auteursrecht heeft (in dit geval wie de fotograaf is), dan mag je de foto niet gebruiken want het gebruik van de foto zou een inbreuk kunnen betekenen op het auteursrecht van de fotograaf. Mede om die redenen zijn er databanken met auteursrechten vrije foto’s, cartoons, etc. Enkele voorbeelden zijn Pixabay, Unsplash, Shutterstock en Pexels.
De APA richtlijnen
Wanneer je aan een hogeschool studeert heb je er zeker al eens van gehoord. De APA richtlijnen. APA staat voor American Psychological Association. Deze club heeft onder andere een eigen verwijzingsstijl bedacht die met de jaren (ook buiten de psychologie) nogal invloedrijk is geworden. De kans groot dat van jou verwacht wordt dat je ook deze stijl van verwijzen toepast voor jouw bronnen.
Hieronder bieden we je een overzicht van websites en databanken die specifiek gericht zijn op bronnen rondom LO en sport. Daaronder vind je ook enkele vlogs en podcasts die voor jou (en jouw project/innovatie/ontwikkeling) interessant kunnen zijn.
Nederlandstalige databanken
De KVLO biedt een eigen kennisbank aan vol met LO-specifieke bronnen
De Canon LO biedt een overzicht van de geschiedenis van de LO in Nederland
Kennisbank Sport & Bewegen bevat publicaties op het brede terrein van sport en bewegen.
De hbo kennisbank bevat publicaties van docenten en studenten in het hbo (inclusief afstudeerproducten)
De zoekmachine van Fontys Hogescholen (alleen toegankelijk voor studenten en medewerkers van Fontys)
Internationale databanken
Een zoekmachine voor internationale wetenschappelijke publicaties
Een soort ‘facebook’ voor onderzoekers. Handig als je op zoek bent naar bronnen van een bepaalde auteur. Veel bronnen zijn te downloaden.
Zoekmachine voor medisch-wetenschappelijke literatuur. Bevat echter ook veel bronnen over onderwerpen gerelateerd aan de LO, bewegingswetenschappen en fysieke activiteit
LO-gerelateerde blogs & vlogs
Diverse LO VLOGS van Dr. Victoria Goodyear, (Birmingham University, UK)
LO-blog van Dr. Ashley Casey (Loughborough University, UK)
Een conferentie website geheel gewijd aan beoordelen in de LO met diverse presentaties (in het Engels)
LO-gerelateerde podcasts
Podcast waarin docenten LO en experts vanuit de hele wereld worden bevraagd op specifieke thema’s
Podcast over het aanbieden van spelsporten in het onderwijs van FSH (spel)docenten Daan Geelen en Thijs de Jong, ook verbonden aan het Netwerk Teaching Games.
Je weet nu waar jij je met jouw onderzoek ongeveer op gaat richten. En vanuit je mindmap heb je inzicht gekregen in aspecten die daarbij mogelijk een rol spelen. Tijd om je verder te gaan verdiepen en om je onderzoek verder af te kaderen.
Daarvoor heb je informatie nodig, ook wel bronnen genoemd. Je zult actief op zoek moeten gaan naar geschikte bronnen en dat kan best lastig zijn….het stikt namelijk van de bronnen. We gaan hieronder in op drie aspecten van bronnen:
Bronnen zoeken en vinden in een database
Makkelijker zoeken met gebruik van Boolean operators
Bronnen ordenen en invoegen in een document of presentatie
Bronnen zoeken en vinden in een database
Welke vorm kunnen deze bronnen aannemen en waar vind je ze? Enkele veel voorkomende voorbeelden zijn:
Internet (zoekmachines en wetenschappelijke databases)
De ‘good old’ bibliotheek (met boeken enzo)
Experts (inderdaad, gewoon mensen dus)
Neem internet, daar stikt het van de bronnen. Die kun je nooit allemaal lezen. En dat hoeft ook niet. Maar je kunt jezelf wel afvragen hoe jij voor jouw onderzoek de meest geschikte informatie op een efficiënte manier boven water gaat krijgen? Hoe ga je dat enorme aanbod aan bronnen filteren? En als je dan een interessante bron hebt gevonden, hoe weet je dan of die ene bron wel zo betrouwbaar (en bruikbaar) is? Hoe kun je bronnen vervolgens ordenen, zodat je ze later nog terugvindt? Op deze vragen en meer krijg je hier antwoord.
In de kennisclip hieronder leer je hoe je bronnen in Nederlandstalige en Engelstalige wetenschappelijke databases zoekt en vindt.
Boolean operators gebruiken
Boolean operators, dat klinkt misschien als enge marsmannetjes die de wereld komen veroveren, maar niets is minder waar. Boolean operators (de wat aparte naam komt overigens hier vandaan) zijn woorden die je kunt gebruiken om slimmer te zoeken naar bronnen in (wetenschappelijke) databases. We bespreken hier aan de hand van een voorbeeld de voor jou meest nuttige Boolean operators.
Stel je doet onderzoek naar de effectiviteit van een school-brede interventie gericht op het vergroten van de fysieke activiteit van leerlingen. Gericht op de basisschool en met speciale aandacht voor de rol die het vak LO kan spelen. Je gaat het onderwerp verkennen en gaat dus op zoek naar geschikte bronnen om meer hierover te weten te komen.
Je opent Google Scholar. Je had al eerder een aantal geschikte zoektermen vastgesteld vanuit je aanleiding en mindmap. De zoektermen heb je omgezet in het Engels:
Physical activity
Primary schools
Physical education
Zoals je hebt geleerd in de betreffende kennisclip zoek je meestal via de functie “geavanceerd zoeken” en zoek je hierin allereerst in de titels van bronnen.
AND
De eerste Boolean operator die je dan kunt gebruiken is het woordje AND. Je zoekt op physical activity AND primary school. Resultaat van het gebruik van de Boolean operator AND is dat Google Scholar alle titels zal weergeven waarin beide woorden in de titel van het artikel voorkomen.
Zoals je ziet is dit een zeer handige functie om het aantal hits drastisch te verlagen. Je komt dus zo sneller uit bij, voor jouw onderzoek, relevante bronnen.
AND AND
Je kunt deze functie ook uitbreiden en verder verfijnen door nogmaals AND toe te voegen met daarachter een derde zoekterm. Voor dit onderzoek zijn we specifiek geïnteresseerd in de rol van LO. Dus die voegen we toe. In het scherm ‘geavanceerd’ van Google Scholar typen we nu: physical activity AND primary school AND physical education.
Dit levert je vervolgens een zeer overzichtelijke 35 bronnen op. Hieruit kun je relatief eenvoudig de voor jouw onderzoek meest relevante bronnen selecteren.
NOT
Het kan ook voorkomen dat je juist alleen bronnen wilt vinden waar een bepaalde zoekterm juist niet in voorkomt. Daarvoor kun je de Boolean operator NOT gebruiken. Stel dat we op zoeken zijn naar bronnen die ons iets vertellen over fysieke activiteit in het basisonderwijs, maar daarbij willen we juist de rol van de LO even niet meenemen. We combineren dan twee Boolean operators, namelijk AND – NOT. Onze zoekopdracht luidt als volgt: physical activity AND primary schools NOT physical education.
OR
Wanneer je de Boolean operator OR gebruikt tussen twee zoektermen bij het zoeken in alleen de titels van bronnen, dan zal de zoekmachine alle titels tonen die een van beide zoektermen in de titel hebben. Dit levert je vanzelfsprekend nogal veel hits op. Je kunt bijvoorbeeld de volgende zoekopdracht geven binnen zoeken in titels: physical education OR physical activity
Bronnen ordenen en invoegen
Je vindt al snel een hoop bronnen rondom een bepaald onderwerp. Ook al zul je niet elke bron ook daadwerkelijk gebruiken, het is wel raadzaam je bronnen op te slaan en logisch te ordenen. Stel dat je in de discussie van een onderzoeksverslag erachter komt dat een bepaald resultaat in je onderzoek wel heel erg lijkt op die uitkomst in dat ene artikel…dan is het prettig om dat artikel snel te kunnen raadplegen.
Naast het ordenen van je bronnen zul je deze ook op een overzichtelijke manier willen weergeven. Of dit nu in een verslag, een blog of een presentatie is, dat maakt niet uit. Je doet dit overigens meestal niet voor jezelf, maar vooral voor de personen waaraan je jouw resultaten wilt presenteren. Wanneer je jouw bronnen op een logische en correcte wijze weergeeft en overzichtelijk in een bronnenlijst plaatst dan geeft dit de lezer of toehoorder de zekerheid dat wat je vertelt gebaseerd is op (hopelijk) kwalitatief goede bronnen. Het geeft bijvoorbeeld een onderbouwing voor de meetinstrumenten die je hebt gebruikt, doordat je deze baseert op een artikel dat onderzoek beschrijft waarin dat instrument is getest. Bovendien bied je geïnteresseerden de mogelijkheid om verder te lezen over een bepaald onderwerp mochten ze daar behoefte aan hebben. Kortom, het is belangrijk je bronnen goed te ordenen en in te voegen.
Er ligt hier wel een ethisch risico op de loer, namelijk plagiaat. Lees hier meer daarover en hoe het te voorkomen.
Bronnen invoegen met Microsoft Word
Word heeft een eigen functie om bronnen in te voegen, deze vind je in het tabblad Verwijzingen (zie figuur). In de kennisclip hieronder leggen we je stap voor stap uit hoe je vanuit Word bronnen invoegt en ordent. LET OP: Afhankelijk van jouw versie van Word kan de lay-out en functionaliteit wellicht iets verschillen. In onderstaande kennisclip is de verwijzingsfunctie in Word voor Mac versie 16.14.1 gebruikt. Deze functie is nagenoeg gelijk in Word versie 16 voor Windows.
De APA richtlijnen
Wanneer je op basis van bronnen te werk gaat dan is het zaak om deze inzichtelijk te maken voor de lezer of toehoorder van jouw verslag of presentatie. Maar hoe verwijs je nu naar artikel? Hoe naar een website? Dit gebeurt meestal op basis van de APA richtlijnen. APA staat voor American Psychological Association. Een tamelijk invloedrijk clubje psychologen, die onder andere een eigen verwijzingsstijl hebben bedacht die met de jaren (ook buiten de psychologie) nogal invloedrijk is geworden. De kans is groot dat van jou verwacht wordt dat je ook deze stijl van verwijzen toepast voor jouw bronnen.
De Vancouver richtlijnen
Een andere, iets minder vaak gebruikte, manier van verwijzen is door middel van de Vancouver stijl. Belangrijkste verschil met de APA-stijl is dat de auteurs en jaartallen niet in de tekst worden benoemd maar slechts aangeduid worden met een nummer. Dit nummer vind je terug in de bronnenlijst waar de volledige bron staat weergegeven. Op deze website van de Universiteit Utrecht lees je alles over de Vancouvers stijl.
Ok, je hebt nu een aanleiding om iets te gaan onderzoeken. De praktijkvraag (het probleem of de uitdaging) is helder. Maar daarmee heb je nog geen werkbare onderzoeksvraag of onderzoeksdoelstelling op grond waarvan je jouw onderzoek verder kunt gaan vormgeven en uitvoeren. Om van jouw praktijkvraag te komen tot een goede en vooral concrete onderzoeksvraag/-doelstelling is het van belang dat je je eerst uitvoerig gaat verdiepen in het onderwerp. Dat je gaat verkennen wat er allemaal al bekend is over het onderwerp (en wat niet), welke opvattingen, theorieën, modellen en ideeën er al bestaan.
‘Maar waar moet ik dan beginnen, want er is zoveel informatie te vinden!?’, we horen het je denken. En dat klopt! Er is inderdaad zoveel informatie te vinden op o.a. het internet en in boeken, dat de kans groot is dat je al vrij snel door de bomen het bos niet meer ziet. Om ervoor te zorgen dat je zoektocht naar informatie gericht en efficiënt verloopt is het daarom verstandig om eerst eens rustig na te denken over het onderwerp van je onderzoek en in kaart te brengen welke aspecten allemaal samenhangen met het onderwerp. Hiervoor kun je gebruik maken van een mindmap. Middels een mindmap maak je voor jezelf goed inzichtelijk welke aspecten allemaal gelinkt zijn aan jouw onderwerp en hoe deze met elkaar samenhangen. Vervolgens kun je aan de hand van deze aspecten, termen en begrippen heel gericht op zoek gaan naar bronnen die je meer inzicht geven over het onderwerp van jouw onderzoek. Ook kun je direct gaan zoeken in databases met bronnen specifiek voor het vak LO Zorg ervoor dat je alle bronnen goed ordenten op een overzichtelijke manier weergeeft. Het is namelijk van belang dat je later in je onderzoeksverslag, presentatie of wat voor product dan ook, precies kunt aangeven welke informatie je waar vandaan hebt gehaald en op basis van welke bron je bepaalde uitspraken doet. Waarschijnlijk kom je in jouw zoektocht ook bronnen tegen die op dat moment niet direct relevant of bruikbaar zijn, maar dat wellicht in een later stadium van je onderzoek wel blijken te zijn. Dit is temeer een reden om alle bronnen goed te bewaren en ordenen.
[leesmeer]Nadat je het onderwerp van je onderzoek middels het bestuderen van zoveel mogelijk bronnen goed hebt verkend en bestudeerd, heb je inzicht gekregen welke theoretische inzichten wel en niet relevant en bruikbaar zijn voor je onderzoek. Probeer vooral op basis van jouw praktijkvraag een keuze te maken voor de meest relevante en bruikbare theoretische inzichten. Inzichten die je het beste gaan helpen bij het beantwoorden van je praktijkvraag of het oplossen van je praktijkprobleem. Deze theoretische inzichten vormen (samen) het theoretisch kadervan je onderzoek. Dit theoretisch kader geeft je praktijkonderzoek een sterke theoretische basis, geeft richting aan je onderzoek, kadert je onderzoek af en zorgt er dus voor dat je niet alle kanten uit kunt schieten in je onderzoek.
